Zjednoczenie Niemiec w 1990 roku wywoływało w polskim społeczeństwie obawy, związane z przebiegiem granicy polsko-niemieckiej, ewentualnymi roszczeniami wysiedlonych oraz dominacją Niemiec w Europie. Podpisanie traktatów pomiędzy obydwoma państwami, wstąpienie Polski do Unii oraz aktualna współpraca w ramach UE wpłynęły na zmianę postrzegania stosunków polsko-niemieckich.

Główne wnioski z badań to:

• Zdecydowana większość Polaków uważa, że zjednoczenie obu państw niemieckich było korzystne zarówno dla Europy (79%) jak i Polski (74%).

• Oceniając poszczególne skutki zjednoczenia Niemiec Polacy zgadzają się, że wydarzenie to przyczyniło się do stabilizacji sytuacji politycznej w Europie (68%) oraz przyznają, że w dalszej perspektywie umożliwiło ono przyjęcie Polski i innych krajów do Unii Europejskiej (61%). Połowa respondentów zgadza się ze stwierdzeniem, że zjednoczenie Niemiec doprowadziło do ich dominacji politycznej i gospodarczej w Europie (50%). Jedna trzecia badanych popiera tezę, że skutkiem zjednoczenia było rozbudzenie nastrojów nacjonalistycznych w Niemczech (37%).

• Trzy czwarte Polaków ocenia stosunki polsko-niemieckie jako dobre lub bardzo dobre (75%). W tym roku odsetek ten zdecydowanie wzrósł po wcześniejszej kilkuletniej tendencji spadkowej (z 83% w 2000 roku do 57% w 2009 roku).

• Obecnie Polacy nie dostrzegają w relacjach z Niemcami jednego, dominującego problemu. Na pierwszym miejscu wymieniają dążenia niektórych niemieckich wypędzonych do odzyskania majątków w Polsce (44%). Na dalszych miejscach: spory o upamiętnienie wypędzeń (37%) oraz prawa Polaków mieszkających w Niemczech (25%). Kolejne to: nieufność części polskiej opinii publicznej i polityków wobec Niemiec (21%), różnice w polityce wobec Rosji oraz brak możliwości swobodnego podejmowania pracy przez Polaków w Niemczech (po 20%), różne interesy w polityce energetycznej (16%) oraz niskie zainteresowanie Niemców Polską (13%).

• Polacy są przekonani, że Niemcy przyczyniają się do lepszej współpracy w Europie (69%). W porównaniu do ocen tuż po akcesji (2005 – 62%), odnotowuje się tu kilkuprocentowy wzrost.

• Ponad połowa Polaków (54%) uważa, że Niemcy dążą do realizacji swoich interesów, ale z poszanowaniem interesów innych państw.

• Dwie trzecie Polaków (65%) sądzi, że działają na rzecz jej pogłębiania. Jedynie 11% Polaków jest przeciwnego zdania.

Szerzej wyniki badań opisane i skomentowane są w publikacji: A.Łada, Dwadzieścia lat minęło. Polacy o zjednoczeniu Niemiec i stosunkach polsko-niemieckich w dwudziestą rocznicę zjednoczenia Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2010