Незнаёмая Беларуская Народная Рэспубліка
Артыкулы да мерапрыемства
ЕГУ супольна з Цэнтральным дзяржаўным архівам Літвы больш за год вывучалі гэтыя гістарычныя дакументы, якія датуюцца 1918-1944 гг. Сярод знаходак – аўтабіяграфія і заяўка на навучанне ў ЗША беларускага навукоўца Барыса Кіта, які ў Злучаных Штатах стаў адным з найбольш знакамітых даследчыкаў космасу ў свеце.
Акрамя таго, экспанаваныя таксама асабістыя дакументы заснавальнікаў першых беларускіх палітычных арганізацый, газет, нацыянальных музеяў і навуковых таварыстваў, а таксама дыпламатычныя пашпарты дзяржслужбоўцаў Беларускай Народнай Рэспублікі і гістарычныя матэрыялы на тэму найбуйнейшага сходу Беларускай сялянска-работніцкай грамады ў Беларусі.
"Даследаваўшы архіўныя матэрыялы, мы прыйшлі да высновы, што Беларуская Народная Рэспубліка, утвораная ў 1918 годзе па абвяшчэнні незалежнасці, мела нашмат больш трывалыя падмуркі дзяржаўнасці, чым тое лічылася раней", - сказаў каардынатар выставы Юры Юркевіч.
Выстава была прадстаўлена ў дзьвух частках. Першая, з арыгіналамі дакументаў, была экспанавана ў залі Цэнтральнага дзяржаўнага архіва Літвы. Другая, зробленная з мабільных стэндаў з копіямі дакументаў, аздобленых беларускім мастаком Алесем Пушкіныім, была выстаўлена ў навучальным корпусе Еўрапейскага гуманітарнага ўніверсітэту. Пасля канца сакавіка 2012 г. арганізатары выставы плянуюць паказаць гэтую частку выставы ў межах розных мерапрыемстваў у Літве, Беларусі і іншых краінах.
На адкрыцці выставы Юры Юркевіч урачыста зачытаў прывітальны ліст Івонкі Сурвіллы, Старшыні Рады Беларускай Народнай Рэспублікі:
Шаноўныя сябры! Маю гонар, праз сябра Рады БНР Юрася Юркевіча, прывітаць Вас на выставе, прысьвечанай заснавальнікам Беларускай Народнай Рэспублікі. Дзякую кіраўнікам Літоўскага дзяржаўнага архіву, Эўрпейскага гуманітарнага ўнівэрсытэту і Фундацыі імя Конрада Адэнаўэра, якія прадставілі магчымасьць для такой выставы. Асобы, якія ў 1918 годзе ўтварылі Беларускую Народную Рэспубліку, ахвяравалі сваімі жыцьцямі ў імя дасягненьня спрадвечнай мары беларускага народа – мець уласную дзяржаву, будаваць сваю будучыню самастойна, пачувацца вольнымі людзьмі. Шмат пакутаў выпала на іх долю, большасьць зь іх знайшла спачын не на роднай зямлі – але іх духоўны і палітычны запавет назаўсёды застаўся з нашым народам. Іх ахвярнае змаганьне надае сілы тым, хто сёньня выходзіць у гарадох і мястэчках Беларусі пад Бел-Чырвона-Белым Сьцягам, хто ў сваім сэрцы нясе ідэалы Акту 25 сакавіка. Веру, што надыдзе час, калі такая выстава – і, канешне, з новымі архіўнымі матэрыяламі – адчынецца на Бацькаўшчыне. Веру, што памяць заснавальнікаў Беларускай Народнай Рэспублікі будзе належным чынам ушанаваныя на Радзіме. А сёньня яшчэ раз вітаю вас, дарагія сябры, і віншую з нашым нацыянальным сьвятам – Днём Волі. Івонка Сурвілла, Старшыня Рады Беларускай Народнай Рэспублікі. Канада. 22 сакавіка 2012 г.
Падчас адкрыцця выставы ў ЕГУ наведвальнікаў таксама прывітаў адзін з бацькоў беларускай незалежнасці Антон Луцкевіч (у выкананні беларускага артыста Пятра Клюева). Ён распавёў пра дакументы, размешчаныя на выставе, а потым уласнаручна падпісаў "пашпарты БНР" з асабістым нумарам для кожнага, хто захацеў стаць яе грамадзянінам.
Глядзіце рэпартаж TV Белсат з адкрыцця выставы: 23.03.2012, Белсат. Гісторыя пад знакам Пагоні.
серыя пра гэта
Фонд імя Конрада Адэнаўэра, а таксама яго адукацыйныя установы, цэнтры падрыхтоўкі й замежныя прадстаўніцтвы штогод прапануюць тысячы мерапрыемстваў па разнастайных тэмах. Аб асобных найбольш важных канферэнцыях, падзеях і сімпозіумах мы даем аператыўную і эксклюзіўную інфармацыю на сайце www.kas.de. Тут, побач з абагульняючымі рэзюмэ зместу, можна знайсці дадатковыя матэрыялы, такія як графікі і выявы, рукапісы прамоў, відэа- і аўдыёзапісы.