Drejt Standardeve të Gjelbra të BE-së – Transformimi Energjetik në Maqedoninë e Veriut dhe Kosovë

Më 18–19 shtator 2025, Fondacioni Konrad-Adenauer (KAS) në bashkëpunim me Qendrën Wilfried Martens për Studime Evropiane organizoi konferencën rajonale “Drejt Standardeve të Gjelbra të BE-së – Transformimi Energjetik në Maqedoninë e Veriut dhe Kosovë” në Hotel Afa, Prishtinë. Konferenca mblodhi deputetë, përfaqësues qeveritarë, akademikë, të rinj dhe përfaqësues të shoqërisë civile, për të diskutuar tranzicionin e energjisë dhe përafrimin me standardet mjedisore të BE-së.
Pas regjistrimit, konferenca u hap me fjalët përshëndetëse të Granit Tërnavës (KAS) dhe George Dimakos (Martens Centre). Paneli i parë, Tranzicioni i Energjisë në Ballkanin Perëndimor – Ku qëndrojmë?, solli prezantime nga Arberesha Isufi, drejtuese e Divizionit të Politikave të Energjisë në Ministrinë e Ekonomisë së Kosovës, dhe Marko Minov, ekspert i energjive të ripërtëritshme në Ministrinë e Energjisë së Maqedonisë së Veriut. Moderatorja Matea Nikolovska drejtoi diskutimin mbi progresin rajonal dhe sfidat strategjike.
Pas drekës, sesioni BE-ja dhe Ne: Rinia, Shoqëria Civile dhe Inovacioni i Gjelbër u fokusua në rolin e të rinjve dhe shoqërisë civile. Agron Demi, drejtor i Institutit Atlas, dhe Dr. Antigoni Zafeirakou nga Universiteti Aristoteli në Selanik, paraqitën rëndësinë e inovacionit, pjesëmarrjes aktive dhe ndërgjegjësimit publik për tranzicionin e gjelbër. Moderatorja e sesionit ishte Zara Gjakova, bursiste e KAS nga Kosova.
Pas pushimit të kafesë, paneli i fundit i ditës u përqendrua te Financimi i Tranzicionit të Gjelbër – Mbështetja e BE-së dhe Mekanizmat Kombëtarë të Financimit. Burim Ejupi, drejtor ekzekutiv i INDEP, dhe Maria Karasani, M.S., prezantuan instrumentet e BE-së, fondet kombëtare dhe mundësitë e investimit në transformimin e gjelbër. Diskutimi u moderua nga Liza Rexhepi, bursiste e KAS.
Dita u mbyll me darkë të përbashkët në restorantin Pishat.
Dita e dytë nisi me panelin Përafrimi i Politikave Kombëtare me Marrëveshjen e Gjelbër të BE-së, me pjesëmarrjen e deputetëve Besian Mustafa (Kosovë) dhe Toni Jarevski (Maqedonia e Veriut). Moderatorja Anja Ilikj udhëhoqi diskutimin mbi harmonizimin ligjor dhe prioritetet politike për përputhshmërinë me Marrëveshjen e Gjelbër të BE-së.
Pas pushimit të kafesë, Fitim Mulolli, konsulent i UNDP për SDG në Kuvendin e Kosovës, prezantoi sesionin Objektivat e Zhvillimit të Qëndrueshëm – Niveli i Zbatimit / Lidhja mes SDG dhe Marrëveshjes së Gjelbër, duke lidhur objektivat globale të zhvillimit të qëndrueshëm me politikat e BE-së për klimën.
Konferenca u përmbyll me sesionin përmbledhës, ndarjen e certifikatave, drekën dhe nisjen e pjesëmarrësve. Ngjarja shërbeu si platformë e rëndësishme për bashkëpunim rajonal dhe dialog mbi transformimin e gjelbër dhe integrimin evropian.