Phát biểu khai mạc, Tiến sĩ Nguyễn Hùng Sơn - Giám đốc Học viện Ngoại giao - nhấn mạnh vai trò thiết yếu của khu vực Mê Công trong việc hỗ trợ sinh kế cho hơn 70 triệu người dân và đóng góp đáng kể vào sản lượng lương thực, năng lượng toàn cầu. Ông cho rằng các chiến lược toàn cầu đang thay đổi nhanh chóng, làm định hình lại bức tranh hợp tác khu vực. Ông nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường hiểu biết lẫn nhau giữa các quốc gia trong khu vực Mê Công và các đối tác quốc tế, đồng thời đề xuất hai bên cần xác lập rõ ràng và minh bạch hơn về kỳ vọng trong quá trình hợp tác.
Tham dự sự kiện, ông Simon Kreye – Phó Đại sứ Đức tại Việt Nam – tái khẳng định tầm quan trọng chiến lược của khu vực Mekong đối với Đức và Liên minh châu Âu. Ông nhấn mạnh Mê Công là trung tâm kết nối thương mại toàn cầu, có liên hệ trực tiếp đến an ninh và thịnh vượng của châu Âu.
Ông Kreye đánh giá cao vai trò của các mối quan hệ phát triển trong việc giải quyết các vấn đề cấp bách của khu vực, đồng thời lưu ý nguy cơ tiềm ẩn từ việc lệ thuộc vào một đối tác bên ngoài duy nhất. Ông Kreye khẳng định cam kết lâu dài của Đức đối với đối thoại cởi mở, chủ nghĩa đa phương và hợp tác dựa trên luật lệ quốc tế – những nguyên tắc nền tảng bảo đảm an ninh bền vững. Nhân dịp kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và 35 năm hợp tác phát triển giữa Đức và Việt Nam, ông cũng nhấn mạnh những đóng góp đáng kể của Đức cho vùng Đồng bằng sông Cửu Long, với tổng vốn hỗ trợ hơn 230 triệu euro trong những năm gần đây, tập trung vào phát triển hạ tầng, thúc đẩy kinh tế và bảo vệ bờ biển.
Diễn đàn đã mở ra một không gian trao đổi sôi nổi về tương lai khu vực Mê Công trong bối cảnh địa chính trị toàn cầu đang có nhiều biến động. Thông qua bốn phiên thảo luận chuyên đề, các đại biểu đã cùng phân tích sự thay đổi trong các mô hình hợp tác, nhận diện lợi ích chiến lược của các bên liên quan, phản ánh góc nhìn từ khu vực và đề xuất những phương thức hợp tác sáng tạo cho tương lai. Các nội dung thảo luận đều nhấn mạnh nhu cầu cải cách cơ chế hiện tại và tăng cường vai trò chủ động của các quốc gia trong khu vực.
Mặc dù có sự đa dạng trong quan điểm, các đại biểu đều chia sẻ mục tiêu chung là xây dựng một khu vực Mê Công vững mạnh, bao trùm và có tầm nhìn dài hạn. Diễn đàn khép lại với cam kết chung về việc thúc đẩy các mối quan hệ đối tác chiến lược, toàn diện và bền vững – dựa trên nguyên tắc tôn trọng lẫn nhau, quyền làm chủ của khu vực và định hướng phát triển lâu dài.
Nhân dịp này, đại diện Học viện Ngoại giao và Đại sứ quán Đức đã bày tỏ sự trân trọng đối với Viện KAS vì những đóng góp bền bỉ trong việc thúc đẩy đối thoại về chính sách đối ngoại và an ninh tại Việt Nam cũng như khu vực. Thông qua mối quan hệ hợp tác lâu dài với Học viện Ngoại giao, KAS đã đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy trao đổi học thuật và thảo luận chính sách mang tính xây dựng.
Những sáng kiến như Diễn đàn Quốc tế Mê Công đã trở thành mô hình tiêu biểu, thể hiện rõ giá trị của các hình thức đối thoại kênh 2 và kênh 1.5 trong việc tăng cường hiểu biết lẫn nhau và thúc đẩy hợp tác khu vực. Thông qua việc hỗ trợ các hoạt động đối thoại chính sách và giao lưu học thuật, KAS đã góp phần cụ thể hóa cam kết của Đức đối với khu vực Mê Công, không chỉ bằng hành động thiết thực mà còn bằng ảnh hưởng tích cực và lâu dài.
